De Joost Zwagerman Lezing is een avond vol kunst, literatuur en muziek. Een ode aan Joost Zwagerman als criticus, curator, ambassadeur en liefhebber.
Auteur Joost Zwagerman (1963-2015) volgde moderne kunst op de voet en besteedde in zijn romans aandacht aan de rol van kunst en de kunstenaar. Hij excelleerde in essays en artikelen over beeldende kunst. Om zijn leven en gedachtegoed te vieren wordt jaarlijks op 18 november in Alkmaar, zijn geboortestad, de Joost Zwagerman Lezing gehouden. Gecombineerd met de uitreiking van de Joost Zwagerman Essayprijs is dit literaire programma de voortzetting van zijn gedachtegoed.
De lezing heeft als centraal thema: de wisselwerking tussen de werelden van kunst en literatuur. Dit jaar is het literaire programma extra feestelijk: we vieren 60 jaar Zwagerman, bespreken kunstwerken op het podium en hebben binnen het programma extra aandacht voor jong schrijftalent.
Sacha Bronwasser
De Joost Zwagerman Lezing wordt dit jaar gegeven door kunsthistoricus en schrijver Sacha Bronwasser. Bronwasser gaat tijdens de Joost Zwagerman Lezing in op de menselijke noodzaak en het plezier om taal te vinden voor kunst. Kunst uit de collectie van Stedelijk Museum Alkmaar is het handvat om die taal te onderzoeken. Unieke stukken uit het museum worden speciaal voor deze avond verplaats naar het podium in Theater de Vest.
Kunst is een belangrijke constante in het werk van Bronwasser. Ze was twintig jaar freelance kunstcriticus voor De Volkskrant en schrijft en spreekt nog steeds over kunst voor diverse media en opdrachtgevers. Ook in haar romans en korte verhalen spelen kunstwerken een rol. Haar romandebuut Niets is gelogen kwam in 2019 uit bij uitgeverij Ambo|Anthos. De roman Luister, die onder andere handelt over de verhouding tussen onderwerp en maker, verscheen in februari 2023 en bereikte binnen no time de literaire bestsellerstatus. Haar bevindingen worden in een nieuw kort verhaal gegoten en op de avond gepresenteerd.
Programma 2023
Muziek van Ellen ten Damme
Elk jaar haalt een goede bekende van Joost Zwagerman herinneringen op aan de overleden auteur. Als vriend en tijdgenoot van Zwagerman brengt Ellen ten Damme met haar muziek een eerbetoon. Solo op piano neemt ze je mee in haar herinneringen aan Joost en deelt ze persoonlijke anekdotes.
Joost Zwagerman Essayprijs
De Joost Zwagerman Essayprijs is een aanmoedigingsprijs voor essayistisch talent. Deze jaarlijkse prijs wordt mogelijk gemaakt door de Van Bijleveltstichting. Het winnende essay wordt bekend gemaakt tijdens de Joost Zwagerman Lezingen en ontvangt €7.500-. De genomineerde essay worden gepubliceerd in De Nederlandse Boekengids. Voormalig winnaars zijn onder anderen Falun Ellie Koos (2022) en Fien Veldman (2021). Veldman maakt dit jaar deel uit van de jury, die verder bestaat uit Barber van de Pol, Merlijn Olnon en Aleid Truijens (voorzitter).
Dagvoorzitter en presentatie Roos van Rijswijk
Roos van Rijswijk (1985) is schrijver van romans en korte verhalen, die onder meer verschijnen bij Uitgeverij Querido. Voor NRC schrijft Van Rijswijk over literatuur en kunst, aan de Schrijversvakschool geeft ze les in het schrijven van korte verhalen. Op podia en in podcast kom je haar tegen als presentator, interviewer en moderator. Ze was een van de initiatiefnemers van de J.M.A. Biesheuvelprijs.
In de podcastserie Het Essay van SLAA en De Nieuwe Garde ontvangt van Rijswijk iedere aflevering een gast die een bijzonder essay meeneemt. Voor haardebuutroman Onheilig ontving ze de Anton Wachterprijs. De olifant van de bovenbuurman is een prentenboek voor volwassenen, geïllustreerd door Sylvia Weve. De dwaler is een verhalenbundel die werd genomineerd voor de BNG Literatuurprijs.